Wetenschap op ut Plèn
Van quark tot neutrino
Quarks en neutrinos zijn elementaire deeltjes die zeer moeilijk te vangen
zijn. Een quark is nog nooit als een vrij deeltje in de natuur waargenomen,
en dit is ingebouwd in de huidige theorie. Het neutrino is moeilijk waar te
nemen omdat het een uitermate zwakke wisselwerking heeft met andere deeltjes.
Het heeft bijvoorbeeld geen electrische lading. In dit college zullen we wat
dieper ingaan op deze en andere aspecten van het Standaard Model voor zulke
deeltjes. Voor de wiskundige formulering daarvan hebben Gerard 't Hooft en
Martinus Veltman in 1999 de Nobelprijs gekregen. We zullen aan de hand
van eenvoudige voorbeelden uitleggen wat de mysterieuze renormalisatie, waar
de kranten van volstonden, inhoudt. De vraag naar het waarom van het Standaard
Model wordt echter nu steeds indringender. Immers: hoe elementair zijn de
elementaire deeltjes? Die vraag is dan ook nog steeds niet beantwoord. Een
ding is zeker, er wacht een groot avontuur voor al diegenen met een creatieve
geest, die proberen een antwoord te vinden op de meest fundamentele vragen
die de natuur aan ons opdringt. De vraag naar het waarom zal nooit verstommen,
het zal zich alleen maar steeds verder verschuiven.
Zie ook mijn Studium Generale-lezing 6 maart 2003 getiteld:
Elementaire deeltjes.
Gescande transparanten als JPEG files:
Inleiding
Verstrooiing, onzerkerheidsrelatie, E=mc2, virtuele
deeltjes
Overzicht van "elementaire" deeltjes en krachten -- kleuren en
quarkopsluiting.
Renormalisatie en toetsing van het "standaard model"
Top story !
De aarde als meetinstrument -- waggelende neutrinos!
Heet van de pers: het Quark-Gluon Plasma -- de mini-oerknal
Credits: Cern,
Desy,
Fermilab,
Nikhef en
SuperKamiokande -- dank voor de plaatjes.
Disclaimer: Bij een transparant hoort gesproken woord
(en de twee neutrinos die ik heb laten oscilleren!)
Extra informatie met weblinks en literatuurverwijzingen: