REPORTAGE - Mare 20, 9 februari 2006

Hoogleraren in houtskool

BART BRAUN

Natuurkundestudente Katherine Luna tekende twaalf Nobelprijswinnende Lorentz-hoogleraren als bedankje voor haar verblijf. ‘Het is persoonlijker dan een fles wijn.’

Trots loopt Katherine Luna door de gang van het Lorentz-instituut, op de tweede verdieping van het Oort-gebouw. Twaalf Nobelprijswinnaars, allemaal ooit als gasthoogleraar aan het Instituut-Lorentz verbonden, hangen er op rij, getekend in houtskool. ‘Wetenschappelijk gezien vind ik professor Yang het interessantst, maar over mijn tekening van Martinus Veltman ben ik het meest tevreden.’

De tekeningen zijn een cadeautje van Luna (22) aan het instituut, als dank voor het feit dat ze er welkom was. ‘Iets persoonlijker dan een fles wijn’, zoals ze zelf zegt. Ze studeerde aan Harvard, Princeton en Stanford, en won een Fulbright-beurs waarmee ze een jaar lang aan een buitenlandse universiteit kon studeren. Dat werd Leiden.

‘Een vriend van mij suggereerde het Instituut-Lorentz, omdat er zoveel Nobelprijswinnaars hebben gezeten. De Leidse natuurkunde heeft een rijke geschiedenis, en de beste hoogleraren.’ Onder leiding van professor Jan Zaanen verdiept ze zich dit jaar in meerdere aspecten van de vaste-stoffysica.

‘Ik heb het ontzettend naar mijn zin hier in Leiden’, vertelt Luna. ‘Het doet me ook denken aan thuis: hetzelfde soort gebouwen als Harvard, de landelijkheid van Stanford, en net als Princeton zijn er slootjes met zwanen.’

Luna begon op haar negende met schilderen, en volgde schilderlessen aan de Boston School of the museum of Fine Arts. De combinatie van kunst en keiharde natuurkunde is minder vreemd dan hij misschien lijkt. Einstein en Ehrenfest waren enthousiast musici; Nobelprijswinnaar Richard Feynman bespeelde Braziliaanse trommeltjes en exposeerde ooit onder een pseudoniem zijn schilderwerken. Luna: ‘Mijn familie zegt dat ik kunstenares moet worden, maar de natuurkunde is intellectueel uitdagender – kunst is gewoon een hobby.’

De houtskoolschetsen hebben Luna ongeveer vijf dagen werk gekost: ‘Ik heb ze in Amerika al gemaakt, met een filmpje op de achtergrond. Lord of the Rings is het beste: tijdens een episode kun je precies twee tekeningen afmaken.’ Haar favoriete medium is overigens niet houtskool maar olieverf. Ze is al begonnen met een abstract schilderij over natuurkunde, als afscheidscadeau. En ze heeft meerder zelfportretten in olieverf, die heel misschien ook nog wel eens aan de muur van het Lorentz-instituut komen: Fulbright-beurzen leveren meer Nobelprijswinnaars op dan enig ander academisch programma.